1.2.1.2.2 Risico's AD incl. sociaal domein

Als we een overzicht maken van de risico’s in de AD en bepalen hoe groot die zijn, kijken we naar:

• de kans, dat een risicogebeurtenis zich voordoet;
• de financiële gevolgen van een risico;
• de invloed op de prestaties en het imago van de gemeente.

We nemen de risico’s op in de Apeldoornse risicomatrix en geven ze weer in risicoprofielen. Die risico’s komen voor een deel af en toe voor en zijn voor een deel altijd aanwezig. Bij de bepaling van de grootte van de risico’s gaan we ervan uit, dat structurele risico’s in vier jaar worden gedekt door ombuigingen binnen de begroting, aanpassing van beleid of beheersmaatregelen. Dit leidt tot een verdubbeling van de financiële gevolgen. Het 1e jaar zijn de gevolgen 100%, het 2e jaar 67%, het 3e jaar 33% en het 4e jaar 0%.
We hebben de grootte van de risico's van de AD nu berekend op € 19,5 miljoen. In de MPB 2017-2020 gingen we uit van een risicobedrag van € 20,6 miljoen. Ten opzichte van de laatste actualisatie in de MPB 2018-2021 (€ 16,6 miljoen) is het risicobedrag met € 2,9 miljoen toegenomen. De risico's van onbetrouwbare basisregistraties en onkruidbestrijding zijn groter worden en nu TOP-risico's. In het sociaal domein zien we, dat het risico op onvoldoende budget voor Jeugdzorg fors is toegenomen, terwijl het risico op de BUIG is afgenomen en geen TOP- risico meer is.

Grafiek 4.3: Ontwikkeling risico's Algemene dienst en financieel effect

Hieronder gaan we in op de TOP-risico's van de AD. Dat zijn de risico's met een kans van minimaal 25% dat ze gebeuren en met een financieel gevolg van meer dan € 500.000. Onder meer de grote risico's van de 3 decentralisaties vallen hieronder.

TOP-risico’s AD
Het financiële gevolg van onze risico’s ramen we op € 19,5 miljoen. De 10 TOP-risico’s zijn € 13,8 miljoen. Hiervan heeft € 6,8 miljoen te maken met het sociaal domein. We geven een toelichting op de TOP-risico's en beheersmaatregelen in het programma waar het risico zich kan voordoen. We geven hier een samenvattend overzicht.

Ten opzichte van de laatste presentatie van de TOP-risico’s in de MPB 2018-2021 zijn enkele TOP-risico's nieuw, gewijzigd of vervallen:

Nieuw
1281 Het bestrijden van onkruid op verhardingen
 Sinds het wettelijke verbod op het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen (vanaf maart 2016) moet de openbare ruimte op andere manieren onkruidvrij worden gehouden. Na twee seizoenen leert de ervaring dat het met de huidige financiële middelen niet mogelijk is om dit te doen op het gewenste kwaliteitsniveau. De (mogelijke) hogere kosten die nodig zijn om het gewenste kwaliteitsniveau van de verhardingen te handhaven hebben we nu als risico meegenomen.

1221 Onbetrouwbare basisregistraties
In de komende jaren zullen we extra inspanningen om onze basisregistraties op orde te brengen en aan te sluiten op het landelijk stelsel van Basisregistraties. In 2017 is de nulmeting uitgevoerd. In programma 10 wordt de stand van zaken toegelicht. Het project brengt aanzienlijke risico's met zich mee.

Gewijzigd
641 Structureel onvoldoende budget Jeugdzorg
We hebben het risicobedrag van 2,5 miljoen nu (bij de verantwoording van de jaarrekening 2017) verhoogd naar 4 miljoen euro omdat we in de loop van 2017 geconfronteerd zijn met een forse toename van de kosten jeugdhulp (ruim 10%).

Vervallen.
642 Structureel onvoldoende budget Bijstand
Binnen het programma 6 “Apeldoorn Activeert” wordt ingezet op bestandsreductie en daarmee tekortreductie, door het beperken van de instroom en het bevorderen van de uitstroom. Het tekort op de bijstandsuitgaven van de gemeente Apeldoorn ligt niet meer boven de eigen risico grens. Een afname van het aantal bijstandsgerechtigden zal niet alleen leiden tot een lager beroep op de vangnetregeling BUIG maar zal ook leiden tot minder gemeentelijke uitgaven. In de MPB 2018-2021 heeft u besloten het extra Buig-tekort in 2018 ten laste van de reserve sociaal domein te brengen en de jaren daarna het tekort op te nemen in de algemene dienst. Met dit besluit, de kennis van nu over het beschikbare macrobudget BUIG 2018-2022 en de huidige volume ontwikkeling achten wij het niet meer nodig het risico van structureel onvoldoende budget bijstand aan te merken als toprisico.

De overige risico's zijn met € 0,3 miljoen gestegen en het totale risicobedrag is met € 5,3 miljoen  afgenomen.

Risicoprofielen financiële risico’s AD

De TOP-risico’s met de grootste kans dat ze gebeuren en het grootste risicobedrag zitten in kwadrant I (rechtsboven) van het risicoprofiel. Daar is de kans groter dan 25% en het risico groter dan € 500.000.

De matrix laat zien, dat de meeste risico's kleine financiële gevolgen hebben.

Risicoprofielen risico's doelstelling en imago.
In deze jaarrekening hebben we ook het profiel opgenomen van risico's, als we kijken naar onze doelstellingen en ons imago. De toprisico's zijn de risico's met een kans >25% en een score van 4 tm 6.  
De scores betreffen:
De doelstelling wordt toch gehaald (1), de doelstelling wordt later gehaald (2), de doelstelling wordt niet gehaald (3).
Impact op imago: schade (1), ernstige schade (2), zeer ernstige schade (3).

TOP- risico's doelstellingen en imago.
Hieronder geven we een overzicht van deze risico's. Het gaat om 18 TOP-risico's.
Van de tien financiële TOP-risico's zijn er acht ook een TOP- risico als het gaat om doelstelling en imago.