1.2.7.2 Ontwikkelingen met betrekking tot de bestuurlijke organisatie

Gemeentelijke overheid: Sturen op kerntaken en andere rolneming
De gemeenteraad stelt vast dat de samenleving in snel tempo verandert. Dit is van invloed is op de positie en rol van de gemeenteraad. Het samenspel tussen samenleving en gemeenteraad vraagt gaandeweg om andere participatievormen.
Van raadsleden wordt steeds meer gevraagd  in het kader van belangenafweging, omgang met burgers en omgang met kennis. Ook wil de gemeenteraad ruimte bieden voor verschillende vormen van burgerparticipatie en -initiatieven die in toenemende mate ontstaan. De digitalisering van de samenleving stelt nieuwe eisen aan het gemeenteraadswerk. De informatievoorziening tussen burgers onderling en tussen samenleving en overheid gaat sneller dan het licht. De gemeenteraad wenst daarin extra ondersteuning.
Ook stelt de gemeenteraad vast dat steeds nieuwe taken bij de gemeente worden neergelegd waarvan de verwachting is dat Apeldoorn die  zelf of in regionaal verband haar verantwoordelijkheid op zich neemt. Te denken valt aan het sociale domein, de Omgevingswet en vraagstukken van veiligheid en economische ontwikkeling.
De gemeenteraad kan alleen zijn rol waar maken door in te zetten op actieve dialoog met de samenleving versterking van de regionale samenwerking en bij dat alles sturing aan de voorkant van het beleidsproces. De complexiteit van het raadswerk neemt toe.
Om bij te blijven in genoemde ontwikkelingen heerst de opvatting dat de gemeenteraad en de raadsgriffie anders en beter toegerust moeten zijn.
Bij de Voorjaarsnota 2016 is bij motie raadsbreed besloten een denkgroep in te stellen om de uitdagingen uit te diepen. De denkgroep onderzoekt wat de ontwikkelingen op het terrein van beschikbaarheid van kennis, participatie en regionalisering voor betekenis hebben voor de gemeenteraad. In het najaar van 2016 werkt de denkgroep de opgaven op het vlak van informatievoorziening, vorming en opleiding en ondersteuning van de raad uit in een doelstelling en een verdere concretisering en operationalisering.

De versterking van de positie van de gemeenteraad heeft in 2018 zijn beslag gekregen. In de MPB 2018 is extra budget bij de griffie vrijgemaakt om de gemeenteraad beter in zijn taken te ondersteunen. Vooruitlopend daarop is in 2017 extra geïnvesteerd in informatievoorziening aan de raad (bijv. analyses van social media, feiten bij grote dossiers) en ondersteuning van de raad bij eigen initiatieven (bijv. het raadsonderzoek windenergie en de verkenning passend onderwijs).
Daarnaast heeft succesvolle uitvoering van de cursus Politiek Actief plaatsgevonden om inwoners van Apeldoorn te interesseren en op te leiden voor een rol in de lokale politiek.

De gemeenteraad heeft bij de jaarstukken 2015 met tevredenheid vastgesteld dat het financieel herstel op koers ligt.
Afgelopen jaren is onder begeleiding van de raadswerkgroep Modernisering begroting aan een verbetering van de begroting. Er is nu een volledig digitale versie beschikbaar die compact en op hoofdlijnen stuurinformatie levert en de mogelijkheid biedt met een klik (op de tablet) door te koppelen naar detailinformatie. In 2017 is de verbetering van de doelenstructuur over alle programma's gerealiseerd. De verbetering van het stelsel van indicatoren in de begroting blijft een permanent proces.
Met de decentralisaties in het sociale domein is de gemeentebegroting in financiële omvang met circa 25% gegroeid. Omdat het gaat om voor de samenleving gevoelige zorgtaken en omdat er nog grote financiële risico's en onzekerheden aan de nieuwe taken kleven, hecht de gemeenteraad aan een intensieve monitoring op het sociaal domein. In 2016 zijn eerste stappen gezet met tussenrapportages en een jaarmonitor sociaal domein, Deze instrumenten worden in 2017 verder ontwikkeld.
Een belangrijk raadsinstrument in sturen op processen blijft de Lange Termijn Agenda (LTA), waarmee onderwerpen van maatschappelijk en politiek belang primair door de raad worden geagendeerd en geprioriteerd. Ook is het de basis voor het college om in vervolg hierop vorm en inhoud te geven. In het najaar van 2017 is een geactualiseerde LTA door de raad vastgesteld.

De planning en controlcyclus van 2017 is gestroomlijnd waardoor de raad meer aan politiek kan doen en minder belast is met technische processtappen. Een goed voorbeeld is de behandeling van de MPB, waarbij schriftelijke vragen en algemene beschouwingen zijn vervangen door één-op-één overleg met de portefeuillehouders. De raad heeft in het voorjaar moties aangenomen om de verantwoording onder ander op het sociaal domein te verbeteren. In december 2017 is onder leiding van de accountant gesproken over een verbeteraanpak voor de beleidssturing.

Griffie
De rol van de Griffie is het ondersteunen van de raad zodanig dat deze zijn kaderstellende, volksvertegenwoordigende en controlerende functie kan uitoefenen. De raadsgriffie adviseert de raad en raadsleden over de werkprocessen en procedures, organiseert deze processen, waaronder het betrekken van burgers en instellingen bij de democratische besluitvorming en verzorgt daartoe de logistieke ondersteuning. Daarnaast adviseert de raadsgriffie inzake vraagstukken met een meer inhoudelijk karakter. Tevens ondersteunt griffie de raad op communicatief vlak door middel webcast en door advisering over vormen van communicatie (o.a. (sociale) media)

Rekenkamercommissie
De Rekenkamercommissie is zelfstandig in de inrichting van haar onderzoeksprogramma. De commissie voert onderzoeken uit inzake doelmatigheid en doeltreffendheid van het gevoerde beleid waarvan de onderzoeksbevindingen input vormen voor de controlerende functie van de raad. Ook voert de Rekenkamercommissie zogeheten ex-ante onderzoeken uit die de kaderstellende functie van de raad versterken. Het programma voor 2017 wordt afgestemd met de onderzoeksambities van het college van burgemeester en wethouders.

De rekenkamercommissie heeft in 2017 het gebruikelijke onderzoek van de jaarstukken uitgevoerd. In dat kader is een proef genomen met de toepassing van de methode Duisenberg bij de doorlichting van 2 programma’s uit de jaarstukken. Dat levert zoveel inzicht voor de gemeenteraad dat commissie in 2018 opnieuw gebruik zal maken van deze methode. De commissie heeft ook een verkenning uitgevoerd naar de huisvestiging van statushouders.

Politieke Markt, interactie en communicatie

Inbreng van buiten, Digitaliseren, Social Media en Internet-tv
De Politieke Markt Apeldoorn (PMA) is een beproefde manier van werken die optimaal kansen geeft om de lokale democratie goed te laten functioneren en is daarmee het centrale punt voor de raadscommunicatie. Voor 2017 is de ambities om - gekoppeld aan de LTA - bij geschikte onderwerpen de PMA vaker op locatie te organiseren zodat belanghebbenden nog beter gehoord kunnen worden.

De afgelopen jaren is het nodige gedaan om de inbreng uit de samenleving te versterken. De denkgroep van de gemeenteraad zal in haar onderzoek bekijken of er nieuwe impulsen mogelijk zijn om de burgers en instellingen van de stad en dorpen te betrekken. Dit om de kwaliteit van de besluitvorming te verbeteren.
Social media als Facebook en Twitter blijft een prominentere plek innemen in de communicatie door de raad, raadsfracties en individuele raadsleden. De gemeenteraad van Apeldoorn heeft een eigen twitteraccount: @raadapeldoorn en een Facebookaccount: Facebook.com/gemeenteraadapeldoorn

In de afgelopen periode heeft de raad een aantal malen op locatie vergaderd, onder meer t.b.v. het beleid toerisme, parkeerproblematiek Apeldoorn west. Onderwerpen van de LTA zijn door middel van dialoog met betrokkenen en kennisdragers intensiever besproken. Ook is de betrokkenheid  en vooruitgang van de LTA geïntensiveerd door het koppelen van accounthouders aan de verschillende onderwerpen. Verder is het gebruik van sociale media geïntensiveerd.