1.2.6.3 Geraamde en werkelijke opbrengsten

In de tabel hieronder zijn de geraamde opbrengsten voor 2017 vergeleken met de werkelijke opbrengsten van 2017.

Onroerende- zaakbelasting (OZB)

De OZB wordt berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. De nieuwe vastgestelde WOZ-waarden met als waardepeildatum 1 januari 2016 zijn bepalend voor het belastingjaar 2017. In 2017 zijn voor alle onroerende zaken binnen de gemeentegrenzen nieuwe WOZ-beschikkingen afgegeven die het hele jaar 2017 geldig zijn.
Uitgangspunt voor de berekening van de tarieven OZB is dat we de opbrengst gelijk houden. De leegstand wordt verrekend in de tarieven voor niet-woningen. Daarnaast houden we rekening met volume-effecten. In 2017 is de OZB opbrengst extra verhoogd met € 1 mln.

In totaal hebben wij een lagere ozb opbrengst van €1.165.000. Bij ozb niet woningen hebben we een lagere opbrengst van in totaal €1,59 mln. Dit kan voor een deel verklaard worden door de gevolgen van de gerechtelijke uitspraken ten aanzien van de recreatiewoningen (€900.000). Daarnaast zijn de waarden van niet-woningen lager dan begroot, waren er meer vernietigingen en vermindering (€545.000). Tenslotte is voor €145.000 aan oninbaar verklaard.
Voor de woningen is er sprake van een meeropbrengst van €425.000 welke voor een groot deel verklaard kan worden door een verschuiving van niet-woningen naar woningen door bovengenoemde gerechtelijke uitspraken (€250.000) en doordat de waarden van woningen meer gestegen was dan begroot (€ 242.000). Tevens is bij de ozb woningen voor een bedrag van €67.000 oninbaar verklaard.

Rioolheffing

Naast de zorg voor inzameling en transport van afvalwater hebben gemeenten ook een regenwaterzorgplicht en een duidelijke rol als regisseur bij de aanpak van grondwaterproblemen. De kosten die hiervoor worden gemaakt, worden met de rioolheffing verhaald op gebruikers van woningen en niet-woningen. De aanslagen rioolheffing worden berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. De gemiddelde aanslag rioolheffing ging in 2017 omlaag met 2,91%. Dit was mogelijk omdat er binnen de voorziening riolering ruimte was voor een tariefsverlaging.

In 2017 zien we dat de opbrengsten €232.000 lager uitvielen dan geraamd. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf “heeft het gekost wat het zou gaan kosten?” bij programma 3 onderdeel riolering.

Afvalstoffenheffing

De afvalstoffenheffing bestaat uit een vast en een variabel gedeelte. Elk huishouden is het vast gedeelte verschuldigd. Het variabele deel wordt berekend  op basis van het aantal aanbiedingen restafval. Het vast gedeelte bestaat uit één tarief per huishouden, ongeacht de omvang van dat huishouden. Het variabel gedeelte gaat uit van het aantal liters inhoud per aanbiedmiddel, waarbij ervan wordt uitgegaan dat bij elke aanbieding de vullingsgraad 100% is.
De uitvoering van inzameling en afvoer van afval wordt uitgevoerd door Circulus-Berkel BV.
Het nieuwe BBV leidt tot lagere (rente)kosten voor de afvaltaak. Als gevolg van de lagere kosten is het vastrechttarief in 2017 niet verhoogd.

De opbrengsten zijn €174.000 lager dan begroot. De geraamde dekking volgens de MPB 2017-2020 bedroeg 97%. De gerealiseerde dekking bedraagt 105%. De gerealiseerde dekking 2017 is hoog door een eenmalige vergoeding van Circulus in verband met de overname door Circulus van de inzamelmiddelen. Deze eenmalige vergoeding leidt tot een voordeel van circa €900.000. Na correctie van deze eenmalige vergoeding bedraagt de gerealiseerde dekking 99%. De afwijkingen en het nadeel worden bij programma 4, taakveld 7.3, verder toegelicht.

• Parkeerbelastingen

De opbrengst parkeerbelasting is €92.000 meer dan begroot. In de gemeente Apeldoorn worden de parkeertarieven gebruikt om de kosten voor parkeervoorzieningen te bestrijden en om het parkeren binnen de gemeente te reguleren. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen parkeren voor bewoners, bezoekers en woon- werk parkeren. De tarieven voor 2017 zijn in lijn met de gemeentelijke kosten verhoogd met 2,25%.

• Precariobelasting

Precariobelasting wordt geheven voor het gebruik van gemeentegrond. Hieronder valt niet alleen het plaatsen van containers langs- of op de openbare weg, maar bijvoorbeeld ook lichtbakken aan winkels die boven gemeentegrond hangen. Precariobelasting is een ongebonden belasting, waarbij de gemeente volledige vrijheid heeft in de vaststelling van de hoogte van de tarieven.
De tarieven voor de precariobelasting zijn met 2,25% verhoogd met uitzondering van de tarieven voor kabels en leidingen.

Op de opbrengst van de precariobelasting (exclusief precariobelasting van netwerkbeheerders) is er sprake van nadeel van €139.00, omdat er over oude jaren vorderingen oninbaar zijn verklaard en loopt de realisatie achter bij de raming.

Precariobelasting netwerkbeheerders
We melden bij de precariobelasting een voordeel van €7,4 miljoen. Dat komt doordat we precariobelasting opleggen aan nutsbedrijven voor het hebben van kabels en leidingen in gemeentegrond.
Uw raad is geïnformeerd over de ontwikkelingen rond de procedure Liander/gemeente Apeldoorn. Deze procedure is nog niet afgerond en loopt momenteel voor de belastingaanslagen 2011 tot en met 2014 bij het Gerechtshof. Daarom hebben we voor hetzelfde bedrag een voorziening precario opgenomen bij de algemene baten en lasten (Taakveld 0.8).

• Hondenbelasting

De kosten van deze taak zijn gelijk gebleven. De tarieven voor hondenbelasting zijn ten opzichte van 2016 gehandhaafd op het niveau van 2016.

• Toeristenbelasting

De tarieven toeristenbelasting zijn, naast een correctie op basis van het prijsindexcijfer (voor 2017 bedraagt dit 0,0%) verhoogd met 5%. De extra opbrengst als gevolg van deze verhoging (€55.000 in 2017) wordt toegekend aan investeringen in structuurversterking van de sector en professionalisering van de samenwerking van de Apeldoornse toeristische sector. Een uitzondering is gemaakt voor het tarief van de drie- en viersterrenhotels. Dit tarief is in 2017 bevroren.

We melden een lagere opbrengst van €197.000. Bij de berekening van de opbrengst toeristenbelasting is uitgegaan van de voorlopige aantallen uit het belastingjaar 2016. In 2017 bleek, bij de definitieve aanslagvervaardiging, dat het aantal overnachtingen achterblijft bij de geraamde aantallen van 2016. De verwachting is dat die moet worden geëxtrapoleerd naar belastingjaar 2017. De inventarisatie van de definitieve aantal vindt in het voorjaar 2018 plaats.

• Reclamebelasting

De tarieven voor de reclamebelasting 2017 zijn op 23 juni 2016 door de raad vastgesteld. De opbrengst is €11.600 minder dan begroot. De opbrengst van de reclamebelasting wordt, na aftrek van de gemeentelijke in- en uitvoeringskosten, als subsidie beschikbaar gesteld aan de stichting Centrum Management Apeldoorn. Aan de subsidie is de conditie verbonden dat de stichting met haar activiteiten de aantrekkelijkheid van de binnenstad versterkt.

• Marktgelden

De tarieven zijn in 2017 verhoogd met 2,25%. Door de afname van het aantal markthandelaren is de opbrengst marktgelden gedaald en is er €68.000 minder opbrengst dan begroot. In 2017 zijn de kosten echter ook aanzienlijk lager dan begroot. Dit is voornamelijk veroorzaakt doordat er veel werkzaamheden zijn verricht voor marktverplaatsingen en de uitwerking van de Toekomstvisie voor de markt. Deze kosten mogen niet doorberekend worden in de marktgelden. Hierdoor zijn er aanzienlijk minder uren toegerekend aan de marktgelden.

• Begraafplaatsrechten

De tarieven van de begraafplaatsenrechten zijn per 2017 gemiddeld verhoogd met 2,25%. Hiermee zijn de grafrechten vrijwel kostendekkend. De opbrengst begraafplaatsrechten is €13.000 minder dan begroot. Eind 2013 was de stand van de reserve negatief. In 2014 is begonnen met de uitvoering van het financieel herstelplan begraafplaatsen en is de reserve weer positief. De opbrengst is in lijn met de verwachtingen en zijn de uitgaven zeer kritisch bekeken. Deze zeer kritische blik leidt er toe dat 2017 positief is afgesloten. De voorziening kent nu een positief saldo van €475.000.

• Leges en rechten

De verschillende leges en rechten die worden geheven zijn in principe verhoogd met 2,25%. Bij de vaststelling van een aantal tarieven is rekening gehouden met wettelijk vastgestelde tarieven zoals voor paspoorten en rijbewijzen. Bij de leges burgerzaken is er sprake van een meeropbrengst van €135.000.
De kostendekkendheid van de leges burgerzaken is hoger dan begroot omdat de kosten lager uitvallen. Er zijn circa 1.700 Verklaringen Omtrent Gedrag (VOG) minder verstrekt en minder Eigen Verklaringen ingekocht dan begroot.

De opbrengst van de leges vergunningen publiek domein (o.a. winkeltijden, kansspelen, horeca en evenementen) blijft achter bij de begroting. Deze minderopbrengst van €72.000 zorgt ervoor dat de kostendekkendheid van deze vergunningen ook lager is dan begroot.  De oorzaken hiervan zijn:

• we kregen minder aanvragen voor vergunningen met hoge legestarieven;
• we hebben een aanzienlijk aantal vergunning verleend, die legesvrij zijn.

Ten aanzien van de legesomgeving bouwen is er sprake van een meeropbrengst van € 2.436.000. Het aantal vergunningaanvragen, vaak ook met een hogere bouwsom, is door de aantrekkende economie toegenomen. In 2017 zijn er 1169 aanvragen omgevingsvergunning bouwen aangevraagd en in behandeling genomen. In 2016 waren dit er 954.
De kosten voor de omgevingsvergunningen stijgen daarnaast minder hard dan de legesinkomsten. Deze blijven, met €110.000 extra, fors achter bij de extra inkomsten. Dit komt doordat de signalering uit het systeem later, pas na vergunningverlening en betaling van de leges, plaatsvindt. Bovendien is er door de landelijke stijging van bouwactiviteiten en bijbehorende vergunningaanvragen krapte ontstaan op de arbeidsmarkt waardoor de beschikbaarheid en inzetbaarheid van arbeidskrachten beperkt was. Het gevolg was een hoge werkdruk en een langere doorlooptijd. Vanaf 2017 is stevig ingezet op het aantrekken van extra arbeidskrachten. Daarnaast zijn de opbrengsten hoger dan de kosten, omdat er in 2017 veel vergunningen met een hoge bouwsom zijn aangevraagd. Deze grote projecten dekken de kosten van de kleinere niet kostendekkende projecten (kruissubsidiëring).

Per saldo storten wij ruim € 2,2 miljoen in de voorziening Bouwleges.
In de eerste helft van 2018 zullen we een meerjaren doorrekening maken en vervolgens met voorstellen komen om de kosten en de opbrengsten in balans te brengen. Vooruitlopend daarop stellen we voor om € 2,5 miljoen weer terug te storten in de algemene reserve, dit is de grote van de reserve bouwleges. Dit bedrag hebben we in 2014 bij de bestemming van het resultaat van de jaarrekening 2013 gestort in de reserve omgevingsvergunning.

woningen
Vanaf juni 2017 is een groot aantal vergunningen aangevraagd voor woningbouwprojecten waarop in het vierde kwartaal vergunning is verleend. Dit is deels geprognotiseerd (woningbouwprogramma) en deels ‘spontaan’ vanwege de aantrekkende markt. Veel van deze plannen passen in het bestemmingsplan, zodat binnen een paar maanden vergunning werd verleend (vooral in het vierde kwartaal).

bedrijven
Over het hele jaar hebben we meer vergunningen verleend voor het oprichten van bedrijfspanden dan in 2016. De meeste vergunningen hebben betrekking op ontwikkelingen die bij het opstellen van de prognoses voor 2017 nog niet bekend waren. De verkoop op Stadhoudersmolen en Ecofactorij loopt goed en ook Apeldoorn Noord trekt aan.
De verkoop van kavels van het in eigendom van een ontwikkelaar zijnde bedrijvenpark Fizzionparc in Malkenschoten verliep eveneens goed.