Recycling en gescheiden inzameling is in Apeldoorn al heel gewoon. Van 241 kilo per persoon per jaar in 2002, via 205 kilo in 2004 naar nog maar 134 kilo restafval in 2015. Het is duidelijk dat de inwoners van Apeldoorn de weg naar de juiste voorzieningen steeds beter vinden. Het is de weg naar minder restafval die met het ‘afvalplan 2008-2012’ al was ingeslagen. In dit plan was de doelstelling om in 2012 nog maar 150 kilo restafval per persoon jaar te hebben, een doelstelling die gehaald werd. Deze lijn naar minder restafval zal worden doorgezet en is verwoord in het nieuwe afvalplan of beter recycleplan.

7.3 Afval

1. Zorgdragen dat er voldoende en goed functionerende voorzieningen zijn om zo maximaal mogelijk afval te scheiden.

2. Uitvoering geven aan het nieuwe recycleplan ‘recycleservice2020’.

3. Zorgdragen dat de inwoners in Apeldoorn voldoende op de hoogte zijn van de mogelijkheden van betere afvalscheiding.

Eind 2017 zijn we een campagne gestart om mensen te wijzen op de inzameling van plastic (verpakkingsafval) samen met drankpakken en blikjes. Dit was met name gericht op het juist scheiden. Via de reguliere kanalen (ook Twitter) wordt regelmatig aandacht gegeven aan afval en het scheiden hiervan. Met de verdere uitvoering van het recycleplan zal zeer uitvoerig aandacht gegeven worden aan communicatie. Deze zal veelvormig, deels projectmatig maar ook incidenteel en actueel zijn.

1. Op basis van nieuwe beleidsplan ‘recycleservice 2025’ zullen vervolgstappen worden gezet naar minder restafval per persoon per jaar in 2025.

Minder restafval is haalbaar door het voldoende aanbieden van de juiste voorzieningen voor het inzamelen. Service op grondstoffen aan huis is altijd een belangrijk begrip geweest. Ook voor de komende jaren zal dat de inzet zijn.

Toelichting

Genomen maatregelen

We hebben de motie verwerkt in de tariefstelling huisvuilrechten 2017. De trendmatige verhoging hebben we toegepast op het variabele tarief. Dit heeft een structureel effect.

 We hebben de gegevens tot met 2016 verwerkt. Huishoudelijk restafval in Apeldoorn is per inwoner veel lager dan het landelijk gemiddelde.

Het geformuleerde doel, vallend onder de noemer ‘Milieubeheer,’ richt zich op het behouden en zo mogelijk versterken van de fysieke leefomgeving door uitvoering van vergunningverlening, toezicht, handhaving en planadvisering. Het betreft de uitvoering van wettelijke taken, wet milieubeheer, die zijn ondergebracht in de OVIJ, de Omgevingsdienst Veluwe IJssel. Het zijn beheersmatige taken die consistent en consequent uitgevoerd worden. Onder dit product vallen onder meer: vergunningen, handhaving en toezicht en milieuadvisering in projecten. Doordat de taakuitvoering van vergunningverlening, toezicht- en handhaving is ondergebracht bij de OVIJ voldoet dit aan de landelijke kwaliteitscriteria 2.1.Inzet is om de taken zo effectief en efficiënt mogelijk uit te voeren.

Vanuit de inzet om het zo effectief en efficiënt mogelijk te doen is er een voortdurend spanningsveld tussen kosten en prestaties. In de relatie tussen opdrachtgever, bestuurder (in de GR) en uitvoerder is dit een permanent punt van aandacht en vindt ook bijstelling plaats. Ook in 2017 zal hier inhoudelijk maar vooral ook financieel aandacht voor zijn. Ook zal een andere wijze van financiering worden ontwikkeld waarbij output leidend moet worden.

7.4 Milieubeheer

1. Uitvoeren van het handhavingsprogramma

2. Een actueel vergunningenbestand beheren.

3. Kwalitatief goede advisering leveren op het gebied van bodem- en ondergronds, geluid, lucht, energie en milieuplanologie.

Op het gebied van bodem, ondergrond, geluid, lucht, energie en milieuplanologie is er op een kwalitatief goede en professionele manier geadviseerd.
Het Warmtebedrijf Parelhoender heeft in 2017 wederom diverse problemen gekend. Hierover zijn gesprekken gevoerd met de gebruikers en is besloten het Warmtebedrijf Parelhoender op termijn (1-2 jaar) te beëindigen. In overleg met de gebruikers wordt momenteel onderzoek gedaan naar een duurzaam alternatief.

1. Uitvoeren van het convenant Bodem- en Ondergrond 2016-2020

Toelichting

Met behulp van provinciale subsidie is het Gebiedsgericht grondwaterbeheerssysteem Apeldoorn (GgbA) ingericht en operationeel gemaakt.

Genomen maatregelen

2. Uitvoeren actieplan Omgevingslawaai 2013-2018.

Toelichting

Vanuit het actieplan Omgevingslawaai zijn straten vastgesteld waarin de geluidsbelasting aan de gevel van woningen te hoog is. Vervolgens is bepaald welke (geluids) aanpassingen noodzakelijk zijn om de geluidsbelasting te reduceren. In 2017 zijn projecten uitgevoerd of gestart in Loenen (Eerbeekseweg, Beekbergerweg) en Apeldoorn (Deventerstraat, Zupthensestraat, Wilhemina Druckerstraat, Arnhemseweg). Tevens zijn nieuwe geluidskaarten gemaakt en vastgesteld, welke de basis vormen voor het nieuwe Actieplan 2019-2024 dat in de eerste helft van 2018 vastgesteld moet worden.

Genomen maatregelen

3. Uitvoeren van het Handhavingsprogramma.

Toelichting

Het handhavingsprogramma is als gevolg van een aantal langdurige ziektegevallen bij de OVIJ niet volledig uitgevoerd (90% is uitgevoerd). Het restant (10%-50 controles) wordt begin 2018 ingehaald/uitgevoerd.

Genomen maatregelen

Er wordt extra personeel ingezet bij de OVIJ.

4. Uitvoeren actualisatieprogramma vergunningen.

Toelichting

Het vergunningenbestand is actueel. Hiervoor wordt jaarlijks het actualisatieprogramma vergunningen uitgevoerd.

Genomen maatregelen

5. Kwalitatief goede advisering op gebied van bodem- en ondergrond, geluid, lucht energie en milieuplanologie.

Toelichting

Op het gebied van bodem, ondergrond, geluid, lucht, energie en milieuplanologie is er op een kwalitatief goede en professionele manier geadviseerd. Ook zijn er de nodige inspanningen verricht ter voorbereiding op de komst van de Omgevingswet.
We hebben met name geadviseerd bij principeverzoeken voor woningbouwinitiatieven en advisering in kleinere en grote bestemmingsplanprocedures, zoals bijvoorbeeld de plannen voor Paleis het Loo, Buitengebied Beekbergen Loenen en Beemte Noord.

Genomen maatregelen

De taakstellingen en weeffouten m.b.t. de OVIJ hebben wij  middels een begrotingswijziging 2017 verwerkt na uw akkoord.
De OVIJ heeft de weeffouten opgelost.

Met behulp van provinciale subsidie is het Gebiedsgericht grondwaterbeheerssysteem Apeldoorn (GgbA) ingericht en operationeel gemaakt. Binnen het GgbA worden ernstige gevallen van bodem- en grondwaterverontreinigingen verwijderd of beheersbaar gemaakt. Het systeem is succesvol blijkens een aantal concrete afkoopsituaties met een waarde van ongeveer “1,5 miljoen euro” die onlangs door het college zijn geaccordeerd (voormalige Sparta locatie, Arnhemseweg 66, 1e Wormenseweg 38, Staalweg en Methusalemlaan ). Het GgbA werkt, waardoor met extern geld ernstige gevallen van bodem- en grondwaterverontreinigingen binnen Apeldoorn verwijderd of beheersbaar worden gemaakt. Daarnaast zijn er door derden concrete saneringen uitgevoerd op oa. de Bosatex lokatie Asselsestraat, is de afdeklaag van de stortplaats gelegen aan de Zuster Meijboomlaan hersteld en is er opdracht gegeven voor de grondwatersanering aan de Methusalemlaan die in 2018 en verder uitgevoerd wordt.  

Energie leeft. Meer en meer wordt de noodzaak gevoeld om ‘iets’ met energie te doen. Bedrijven, overheden maar vooral burgers zoeken naar mogelijkheden om ook concrete stappen te zetten. Overheden omarmen dit en willen dit graag faciliteren. Of wellicht meer.
De innovaties volgen elkaar op, van waterstofauto’s, energieneutraal bouwen, elektriciteit opwekkende ramen, planten die lampen laten branden tot het leasen van licht. Waarom fossiele brandstoffen gebruiken als er ook duurzame grondstoffen beschikbaar zijn? Waarom überhaupt energie gebruiken, als we het zoveel kunnen verminderen?
De energietransitie is een van de grootste opgaven waar we voor staan. De ambitie, Versnelling Plus, en Uitvoeringsagenda Energietransitie 2017-2020 zijn gericht op het inrichten van een energieloket en de inzet van energieregisseurs als verbinding met buurten en wijken. In aansluiting op het energieloket wordt een taskforce zonne-energie gevormd. Deze krijgt de opdracht om de ambities t.a.v. zonne-energie in de gemeente Apeldoorn zowel op particuliere als bedrijfsdaken te realiseren. Ook wordt ingezet op afspraken met grote eigenaren, verhuurders en huurdersorganisaties. Bedrijven zijn verantwoordelijk voor ca. een kwart van het totale energieverbruik. Hier liggen grote kansen om versneld stappen richting energieneutraliteit te zetten. Door middel van stimuleren met de MKB Energy Check Up worden bedrijven meegenomen in de energietransitie. Middelgrote tot grote energiegebruikers worden geadviseerd over hun vastgoed in het project Energieke  Regio's. Mobiliteit is goed voor  40% van het energieverbruik in Apeldoorn. Naast het ontwikkelen van doorstroomassen, oversteekbaarheid (centrum)ring, transferia als  fietsalternatief, stallingen in het  centrum en bij bushaltes zullen we enkele innovatieve projecten starten die symbolisch van aard zijn.

7.4 Milieubeheer

1. We informeren, stimuleren en adviseren in het transitieproces.

2. We informeren over financieringsmogelijkheden bij derden of stellen zelf (financiële)  arrangementen beschikbaar.

3. We ondersteunen en adviseren (lokale) energie initiatieven.

Het Europese Interreg NWE project betreffende community-based virtual power plants (CVPP) is door Europa goedgekeurd. Wij werken in dit project nauw samen met partners uit  Loenen.
Het project Renovatiespong/ Connect055 is gestart. In dit project worden woningeigenaren ondersteund bij het vervullen van hun woonwensen m.b.t. comfort, uitbreidingen, binnenklimaat en zorgvoorzieningen. Dit koploperproject maakt deel uit van de City Deal Cleantech Regio ‘Samen naar een schone toekomst’. In 2017 zijn 350 (van de 5125) koop-rijtjeswoningen in de wijk De Maten benaderd.

Het plan van aanpak "Wijk van de Toekomst" gericht op een duurzame warmtekeuze is goedgekeurd. Ook nemen wij samen met Loenen, deel aan de community of practice van het Gelders Energieakkoord “Wijk van de Toekomst”.  Wij bereiden ons hiermee  voor op een aardgasloze toekomst.  Hierbij wordt samengewerkt met de lokale energiecooperatie deA (in de Parken), de energieregisseurs en wijkraden.

De wijk Kerschoten is op het gebied van de energietransitie zeer actief. Hierbij zijn in 2017 zon, elektrisch vervoer (op pantoffelafstand) en onderzoek naar uitbreiding van het warmtenet gestart.  Verder is er op meerdere manieren gewerkt aan bewustwording  door middel van nieuwsbrieven en voorlichtingsavonden.

De gemeente Apeldoorn heeft een lening van € 3.6 miljoen verstrekt aan VVE De Lindenhove voor de grootschalige energetische renovatie.

Begin juni 2017 hebben wij met acht Apeldoornse zorginstellingen ons aangesloten bij de landelijke Green Deal “Nederland op weg naar Duurzame Zorg".

1. Op basis van een fundament van gerichte lobby, een uitgekiend palet van financiële regelingen en een effectieve communicatieaanpak richten we ons in 2017 op de uitvoering van de Apeldoornse Energie Agenda.

Deze bevat prestaties op de thema’s:

1. Informeer en adviseer
2. Besparing en opwekking in en op woningen en gebouwen
3. Industrie, MKB en landbouw
4. Schone mobiliteit
5. Grootschalige duurzame energie.

We gaan de energietransitie versnellen en beogen daarbij substantieel sneller te gaan dan de landelijke trend (Versnelling Plus). De volgende uitgangspunten worden gehanteerd:

• We stimuleren  onze (maatschappelijke) partners en externe partijen om initiatieven en projecten te ontplooien en ontplooien deze ook zelf.
• We zetten (financiële) middelen in om zaken in gang te zetten of aan te jagen.
• Gemeente initieert, participeert of ondersteunt initiatieven die:

1. in potentie een bijdrage leveren aan de energietransitie;
2. goede opschalingspotentie en een goede slagingskans hebben;
3. op termijn de energietransitie kunnen versnellen en/of maatschappelijke kosten kunnen verlagen en creëert daarmee een innovatieve (leer)omgeving die ook bijdraagt aan de concurrentiekracht van het (lokale) bedrijfsleven en de werkgelegenheid.

• We gaan hierbij gebiedsgericht en programmatisch aan de slag.

De aanpak is lokaal gericht waarbij we als het nuttig en nodig is aansluiten bij regionale, landelijke of EU ontwikkelingen.

Toelichting

5.Ten aanzien van thema 5 ‘Grootschalige duurzame energie’ hebben we ingezet op verkenning naar de ruimtelijke mogelijkheden voor zonne-energie en windenergie. Onze prioriteit heeft in 2017 gelegen bij de ambtelijke ondersteuning aan de raadswerkgroep Wind. Als gevolg hiervan hebben verschillende werkzaamheden vertraging ondervonden. Het gaat om vertraging bij de aanbesteding voor het inzetten van de energieregisseur en de start van subsidieregeling “premie op actie” (een subsidie voor lokale initiatieven van € 2.500 per aanvraag met 50% cofinanciering) en de start van de “Wijk van de Toekomst” dat gericht is een duurzame warmtevoorziening in de wijk.
Ten aanzien van grootschalige opwekking door zon, heeft de verkenning naar ruimtelijke mogelijkheden voor zonneparken enigszins vertraging opgeleverd. Wel zijn we eind 2017 gestart met de intensieve begeleiding van een flink aantal pilots hiervoor. Zon op Dak daarentegen heeft in 2017 een flinke impuls gekregen. De Taskforce Zonne-energie, ondergebracht bij OVIJ, heeft daarin een belangrijke rol. Zon gaat pijlsnel. De verwachting is dat we in 2020 reeds de doelstelling van 2025 bereiken voor Zon op Dak.

Genomen maatregelen

Naar aanleiding van de uitkomsten van de raadswerkgroep Wind heeft de raad het college een opdracht meegegeven. Voor zover nodig kan gebruik van buiten Apeldoorn opgewekte duurzame (wind)energie een aanvullend instrument zijn ter verwezenlijking van de ambities van de energietransitie. Aan deze opdracht wordt gewerkt.  De verkenning naar grootschalige opwekking door zon is in voorbereiding (aan de hand van pilots en een kader).

De uitvoeringsagenda Energietransitie is vastgesteld en de uitvoering is ter hand genomen.

Vanuit het programma Apeldoorn Energieneutraal wordt ook een bijdrage geleverd aan  het regionale vliegwielproject Cleantech Icoon A1.  

* Label A inclusief A+ en A++; Label A++ is de meest energiezuinige categorie.
N.B.: het aantal geregistreerde labels in 2016 is ca. 28.000 woningen. Dit is iets meer dan 1/3 van de woningvoorraad en het betreft voornamelijk huurwoningen.

 Begin 2015 zijn er 'voorlopige' energie labels toegekend gebaseerd op vaak onjuiste aannames. Inwoners hebben bijvoorbeeld al iets gedaan aan woningisolatie. Het overzicht laat een duidelijke stijging van het aantal geregistreerde labels zien. Dit is een positieve ontwikkeling die bijdraagt aan de nauwkeurigheid van de warmtekansenkaarten op wijkniveau.  

In bovenstaande figuur is het percentage hernieuwbare elektriciteit  opgewekt uit wind, waterkracht, zon of biomassa opgenomen. De cijfers t/m 2015 zijn inclusief hernieuwbare elektriciteit uit zon. Zon maakt nog geen deel uit van de cijfers uit 2016, omdat deze cijfers pas in maart 2018 landelijk beschikbaar zijn. De stijging van hernieuwbare elektriciteit elders in Nederland verklaart zich voornamelijk door de plaatsing van windturbines. Het is zeker dat het percentage hernieuwbare elektriciteit in Apeldoorn in 2016 hoger zal zijn dan de 1,7% die nu in de figuur is opgenomen. Overigens is het percentage hernieuwbare elektriciteit een andere parameter dan het percentage energieneutraliteit.